ΓΝΜΔ 1434- Περί αρμοδιότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου να ασκεί έλεγχο στους Ιατρικούς Συλλόγους

ΧΑΡΗΣ Τ. ΠΟΛΙΤΗΣ

ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΣΕ Α.Π., Σ.τ.Ε., Δρ. ΙΑΤΡΙΚΗΣ Ε.Κ.Π.Α.

ΕΠΙΣΚ. ΚΑΘ. ΙΑΤΡ. ΔΙΚΑΙΟΥ ΕΥΡ. ΠΑΝ. ΚΥΠΡΟΥ

ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ 15, 15451 Ν. ΨΥΧΙΚΟ, ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ.: (210) 6756732, FAX: (210) 6729207, email: chpolitis@gmail.com

 

 

 

Αθήνα, 15.6.2016

 

 

ΓΝΜΔ 1434/15.6.2016

ΣΧΕΤ.  Το με αρ. πρωτ. 1000/25.5.2016 έγγραφο Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου.

Το με αρ. πρωτ. 218/18.5.2016 (ΑΠ ΠΙΣ: 959/18.5.2016) έγγραφο Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων.

 

 

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ

 

Ο ΠΙΣ με το υπ’ αρ. πρωτ. 1000/25.5.2016 έγγραφό του μας διαβιβάζει έγγραφο του Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων, με αρ. πρωτ. 218/18.5.2016 (ΑΠ ΠΙΣ: 959/18.5.2016), και ζητεί τη γνωμοδότησή μας.

Στο ως άνω έγγραφο του Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων, με αρ. πρωτ. 218/18.5.2016 (ΑΠ ΠΙΣ: 959/18.5.2016) αναφέρονται τα εξής:

«Σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 του Ν 2955/2001, οι Ιατρικοί Σύλλογοι εξαιρούνται από την εφαρμογή του συνόλου των διατάξεων του νομοθετικού διατάγματος 496/1974. όπως ισχύουν σήμερα, είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, έχουν ίδια περιουσία και υπόκεινται στις διατάξεις κοινού δικαίου ως προς την απόκτηση δικαιωμάτων, την ανάληψη υποχρεώσεων και την εν γένει διαχείριση και αξιοποίηση της περιουσίας τους.

Επειδή, από την Υπηρεσία Επιτρόπου Ελεγκτικού Συνεδρίου καλούμεθα να αποστέλλουμε κατά έτος το απολογιστικά στοιχεία του Συλλόγου μας για έλεγχο, σας παρακαλούμε να μας γνωρίσετε εάν υποχρεούμεθα εις την αποστολή των παραπάνω στοιχείων για το ζητούμενο έλεγχο ή απαλασσόμεθα της υποχρέωσης σύμφωνα με το άρθρο 11 του παραπάνω Νόμου».

 

Επί του συγκεκριμένου ερωτήματος έχουμε γνωμοδοτήσει με την υπ’ αριθμ. 1257/28.5.2014 γνωμοδότησή μας, την οποία παραθέτουμε με προσθήκες, ως εξής:

 

Σύμφωνα με Συντ. 98 παρ. 1α και 1γ ορίζονται τα εξής:

«1. Στην αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανήκουν ιδίως:

α. Ο έλεγχος των δαπανών του Κράτους, καθώς και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων, που υπάγονται με ειδική διάταξη νόμου στο καθεστώς αυτό.

γ. Ο έλεγχος των λογαριασμών των δημόσιων υπολόγων και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων, που υπάγονται στον προβλεπόμενο από το εδάφιο α’ έλεγχο».

 

Σύμφωνα με άρθρο 1 παρ. 1 N. 4129/2013 (ΦΕΚ Α’ 52/28.2.2013) «Κύρωση Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο», ορίζονται τα εξής:

«Άρθρο 1

Αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου

1. Το Ελεγκτικό Συνέδριο:

α) Ασκεί τον προβλεπόμενο από το άρθρο 98 παρ.1 περίπτωση α’ του Συντάγματος έλεγχο των δαπανών του Κράτους, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 33 του παρόντος νόμου, και των άλλων νομικών προσώπων που με ειδική διάταξη νόμου υπάγονται κάθε φορά στον έλεγχο αυτόν.

 β) Διενεργεί υποχρεωτικά κατασταλτικό έλεγχο σε όλους τους λογαριασμούς ή τους απολογισμούς των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και στον εκτός Κρατικού Προϋπολογισμού λογαριασμό με την ονομασία «Ειδικός Λογαριασμός Εγγυήσεων Γεωργικών Προϊόντων» του άρθρου 26 παρ. 1 του ν. 992/1979 (Α’ 280). Σε κατασταλτικό έλεγχο υπόκειται και κάθε φορέας που έλαβε καθ’ οιονδήποτε τρόπο χρηματοδότηση ή επιχορήγηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.

γ) Παρακολουθεί τα έσοδα του Κράτους.

δ) Παρακολουθεί την κανονική είσπραξη των εσόδων των Ο.Τ.Α. και των νομικών τους προσώπων σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 52 του παρόντος νόμου …».

 

Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με άρθρο 1Β Ν. 2362/1995, όπως προστέθηκε με Ν. 3899/2010 (ΦΕΚ Α’ 212/17.12.2010) «Επείγοντα μέτρα εφαρμογής του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας», ορίζονται τα εξής:

«Άρθρο 1Β

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος νόμου, οι κατωτέρω όροι έχουν την ακόλουθη έννοια:

1. Δημόσιος τομέας: περιλαμβάνει την Γενική Κυβέρνηση και τις δημόσιες επιχειρήσεις κατά την έννοια των παραγράφων 1, 2 και 3, καθώς και τους δημόσιους οργανισμούς κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του ν. 3429/2005 (ΦΕΚ 314 Α).

2. Γενική Κυβέρνηση: περιλαμβάνει την Κεντρική Κυβέρνηση, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πρώτου και δεύτερου βαθμού (ΟΤΑ) και τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ), σύμφωνα με τα κριτήρια του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ΕΣΟΛ).

3. Κεντρική Κυβέρνηση: περιλαμβάνει την Κεντρική Διοίκηση και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, καθώς και τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που ελέγχονται και χρηματοδοτούνται κυρίως από την Κεντρική Διοίκηση, εκτός ΟΤΑ και ΟΚΑ.

4. Κεντρική Διοίκηση ή Δημόσιο ή Κράτος: περιλαμβάνει την Προεδρία της Δημοκρατίας, τα Υπουργεία και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, καθώς και τις Ανεξάρτητες Αρχές.

5. Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης: περιλαμβάνουν τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης και τα νοσοκομεία που είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.

6. Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης: περιλαμβάνουν τους Δήμους και τις Περιφέρειες.

7. Κρατικός Προϋπολογισμός: είναι ο προϋπολογισμός της Κεντρικής Διοίκησης».

 

Σύμφωνα με άρθρο 1 Ν. 3899/2010 (ΦΕΚ Α’ 212/17.12.2010) «Επείγοντα μέτρα εφαρμογής του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας», ορίζονται τα εξής:

«1.α. Το άρθρο 19 του ν. 3429/2005 (ΦΕΚ 314 Α) αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 19

Κατάργηση εξαιρέσεων, επέκταση πεδίου εφαρμογής

Στο πεδίο εφαρμογής του Κεφαλαίου Α’ του νόμου αυτού, υπάγονται οι δημόσιες επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως αν έχουν εξαιρεθεί από τις ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις για τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, καθώς και τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που υπάγονται στη Γενική Κυβέρνηση σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 1Β του ν. 2362/1995 (ΦΕΚ 247 Α) με εξαίρεση το Ταμείο του ν. 3864/2010 (ΦΕΚ 119 Α) και τις εταιρείες στις οποίες το Δημόσιο αν και πλειοψηφών μέτοχος, δεν ασκεί τη διοίκηση και διαχείριση τους».

“…, καθώς επίσης και τους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς που επιχορηγούνται και εποπτεύονται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, καθώς και τα ερευνητικά κέντρα (Ν.Π.Ι.Δ.) που έχουν συσταθεί με προεδρικά διατάγματα κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 25 του ν. 1514/1985 «Ανάπτυξη της επιστημονικής τεχνολογικής έρευνας», όπως ισχύει σήμερα”.

[ΣΗΜ. Το εντός ” ” πιο πάνω εδάφιο προστέθηκε στο τέλος της παρ.1α με το άρθρο 37  Ν. 4115/2013, ΦΕΚ Α’ 24/30.1.2013]».

 

Όπως φαίνεται, ο νομοθέτης ενδιαφέρεται τόσο ως προς την ουσία, όσο και ως προς τη γραμματική διατύπωση του νόμου, για όλους εκείνους τους οργανισμούς οι οποίοι χρηματοδοτούνται από δημόσιο χρήμα, ακόμη και όταν πρόκειται για ΝΠΙΔ ή εταιρείες με δημόσιο χαρακτήρα. Είναι σαφές ότι δεν αναφέρονται οι Ιατρικοί Σύλλογοι και ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, οι οποίοι χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από εισφορές, οι μεν Ιατρικοί Σύλλογοι των ιατρών μελών τους, ο δε Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος από εισφορές των μελών του, Ιατρικών Συλλόγων. Πολύ περισσότερο δε, υπάρχει συγκεκριμένο (ad hoc) νομοθετικό πλαίσιο για τους Ιατρικούς Συλλόγους και τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο.

 

Σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 1 περ. Η’ Ν. 2955/2001 (ΦΕΚ Α’ 256) «Η. Οι Ιατρικοί και Οδοντιατρικοί Σύλλογοι, ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος και η Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία, που εξαιρούνται από την εφαρμογή του συνόλου των διατάξεων του ν.δ. 496/1974, όπως ισχύουν σήμερα, είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, έχουν ίδια περιουσία και υπόκεινται στις διατάξεις του κοινού δικαίου ως προς την απόκτηση δικαιωμάτων, την ανάληψη υποχρεώσεων και την εν γένει διαχείριση και αξιοποίηση της περιουσίας τους, διοικούνται δε δια Συμβουλίου. Για την επίτευξη των σκοπών τους οι Ιατρικοί και Οδοντιατρικοί Σύλλογοι, ο Π.I.Σ. και η Ε.Ο.Ο. μπορούν να ιδρύουν νομικά πρόσωπα με εταιρική ή μη μορφή».

 

Σύμφωνα με άρθρο 15 Β.Δ. 11.10/7.11.1957 (ΦΕΚ Α’ 225) «Περί τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και κωδικοποιήσεως των περί Ιατρικών Συλλόγων και των Πειθαρχικών Συμβουλίων διατάξεων του Α.Ν. 1565/1939» σχετικά με την αρμοδιότητα της Γενικής Συνέλευσης των Ιατρικών Συλλόγων:

«Εις την Συνέλευσιν του Ι.Σ. ανήκει:

1) Η εκλογή των μελών του Δ.Σ. ως και ο έλεγχος των υπό τούτου πεπραγμένων.

2) Η εκλογή των μελών του Πειθαρχικού Συμβουλίου.

3) Η εκλογή της κατά το άρθρ. 30 Εξελεγκτικής Επιτροπής, η ψήφισις του υπό του Δ.Σ. υποβαλλομένου ετησίου προϋπολογισμού των εσόδων και εξόδων, η εξέλεγξις της διαχειρίσεως και η έγκρισις του απολογισμού.

4) Η απόφασις περί παντός ζητήματος αναγομένου εις τους σκοπούς του Συλλόγου, το οποίον ήθελε υποβάλλει εις αυτήν το Δ.Σ. ή ήθελε ζητήσει εγγράφως ο νόμιμος αριθμός των μελών.

5) Η έγκρισις ή τροποποίησις του εσωτερικού κανονισμού της λειτουργίας αυτής και του Δ.Σ. Τον κανονισμόν τούτο καταρτίζει το Δ.Σ. και υποβάλλει εις την συνέλευσιν εντός έτους από της δημοσιεύσεως του παρόντος».

           

Οι Ιατρικοί Σύλλογοι λειτουργούν σύμφωνα με το Β.Δ. 11.10/7.11.1957 και είναι ΝΠΔΔ. Τα έσοδά τους προέρχονται αποκλειστικά από υποχρεωτικές κατά νόμο εισφορές από τους ιατρούς-μέλη τους και δεν διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα. Επομένως δεν αποτελούν φορείς Γενικής Κυβέρνησης, όπως περιγράφονται στο νομοθετικό πλαίσιο ανωτέρω, ούτε χρηματοδοτούνται από τέτοιους φορείς και συνεπώς, ο προληπτικός και κατασταλτικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν μπορεί να εκτείνεται και σε αυτούς.

 

Επομένως, σύμφωνα με τα ανωτέρω, για τον έλεγχο των δαπανών των Ιατρικών Συλλόγων δεν είναι αρμόδιο το Ελεγκτικό Συνέδριο ασκώντας προληπτικό ή κατασταλτικό έλεγχο, αλλά η Γενική Συνέλευση των Συλλόγων, καθώς και εποπτεία ασκεί ο Υπουργός Υγείας (άρθρα 54 επ., 32 παρ. 2 Β.Δ. 11.10/7.11.1957) και ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος προς τους Ιατρικούς Συλλόγους (άρθρο 32 παρ. 2 Β.Δ. 11.10/7.11.1957).

 

Επομένως, με βάση τα ανωτέρω, ο Ιατρικός Σύλλογος Κυκλάδων δεν είναι υποχρεωμένος βάσει της κείμενης νομοθεσίας να στείλει οικονομικά στοιχεία στο Ελεγκτικό Συνέδριο, δεδομένου ότι το δικαστήριο αυτό δεν έχει από το νόμο και το Σύνταγμα αρμοδιότητα ελέγχου.

 

Στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση.

 

Με τιμή,

Χάρης Πολίτης

ΠΡΟΣΦΑΤΑ